بالانس خطوط مونتاژ موازی مدل مختلط نوع اول با رویکرد محدودیت دوگانه منابع بر اساس الگوریتم زنبورعسل

چکیده

یکی از موضوعات کلاسیک و مهمترین فعالیت هایی که مهندسان صنایع و مدیران صنعتی با آن سروکار دارند، مسئله بالانس خطوط مونتاژ است که با وجود کارهای تحقیقاتی متنوع در این زمینه، هنوز مسائل زیادی در این حوزه قابل تحقیق می باشد. در این پژوهش، با توجه به اهمیت و جذابیت مسئله بالانس خطوط موازی محصول مختلط و از سوی دیگر اهمیت عامل انسانی در فرایند توسعه و نیز مطالعات بسیار کم انجام شده در رابطه با وجود همزمان بیش از یک هدف که رویکردی جدید در زمینه خطوط مونتاژ موازی است، یک مدل ریاضی عدد صحیح ترکیبی برای بالانس خطوط مونتاژ موازی محصول مختلط، ارائه گردیده است و با در نظر گرفتن محدودیت های دوگانه ماشین آلات و نیروی انسانی به صورت همزمان، تحت عنوان محدودیت دوگانه منابع، با رویکرد بیش از یک هدف درصدد کاهش تعداد ایستگاههای مورد نیاز خطوط و به حداقل رساندن هزینه کل نیروی انسانی است. از آنجا که مسئله مورد نظر از نظر پیچیدگی در کلاس مسائل NP-hard قرار دارد، مدل ریاضی را نمی توان برای ابعاد واقعی موجود در صنعت حل کرد، لذا از الگوریتم فراابتکاری زنبور عسل برای حل این مسئله استفاده شد و در ادامه، کد گذاری و طراحی مسئله به کمک نرم افزار متلب انجام شده است. صحت و اعتبار سنجی مدل، با مجموعه داده های ارائه شده در این حوزه مورد ارزیابی قرار گرفته است که نتایج حاصله حاکی از کارائی مدل و بهبود اهداف است. با نگاه دو جانبه به اهداف مسئله و مطابق با خروجی مدل مذکور، مدل ارائه شده، قادر به کاهش تعداد ایستگاههای مورد نیاز خطوط و به حداقل رساندن هزینه کل نیروی انسانی در خطوط مونتاژ موازی مدل مختلط است.